Quy định về quy tắc ứng xử của nhân viên y tế mới nhất 2025

Quy tắc ứng xử của nhân viên y tế là bộ quy định về chuẩn mực đạo đức, hành vi trong công việc và giao tiếp nghề nghiệp. Cùng QAS cập nhật quy tắc ứng xử của nhân viên y tế mới 2025, quy định chi tiết cho cán bộ, công chức, viên chức y tế trong thi hành nhiệm vụ và giao tiếp nghề nghiệp tại bài viết dưới đây. Xem ngay  nhé!

1. Vai trò của quy tắc ứng xử công chức, viên chức trong ngành y tế

Quy tắc ứng xử trong ngành y tế giữ vai trò then chốt trong việc đảm bảo quyền lợi người bệnh, góp phần cải thiện hiệu quả chăm sóc sức khỏe, đồng thời hình thành môi trường làm việc văn minh, chuyên nghiệp và gìn giữ giá trị đạo đức nghề nghiệp cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức y tế.

1.1. Đối với bệnh nhân và người nhà

Quy tắc ứng xử trong ngành y tế góp phần mang đến sự tôn trọng, tạo dựng lòng tin và nâng cao hiệu quả điều trị cho người bệnh và người nhà bệnh nhân. Cụ thể:

• Gây dựng niềm tin và cảm giác an toàn: Khi nhân viên y tế hành xử đúng mực, người bệnh sẽ cảm nhận được sự tôn trọng và bảo vệ quyền lợi, từ đó yên tâm hơn trong quá trình khám chữa bệnh.

• Cải thiện chất lượng chăm sóc: Các chuẩn mực trong quy tắc ứng xử giúp đảm bảo dịch vụ y tế được cung cấp một cách toàn diện, chuyên nghiệp, nâng cao hiệu quả điều trị.
  Giảm áp lực tâm lý cho bệnh nhân: Một môi trường y tế thân thiện, ứng xử đúng đắn sẽ khiến người bệnh cảm thấy được thấu hiểu và chăm sóc tận tình, góp phần giảm bớt lo âu và hỗ trợ quá trình phục hồi nhanh hơn.

Quy tắc ứng xử giúp xây dựng niềm tin, nâng cao chất lượng chăm sóc và giảm áp lực tâm lý cho bệnh nhân và người nhà

1.2. Đối với cán bộ nhân viên y tế

Quy tắc ứng xử là kim chỉ nam giúp đội ngũ nhân viên y tế xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, đoàn kết và giữ gìn đạo đức nghề nghiệp.

• Xây dựng môi trường làm việc tích cực: Việc tuân thủ quy tắc ứng xử giúp hình thành không gian làm việc tôn trọng, thân thiện, hạn chế mâu thuẫn và tăng cường hợp tác giữa các bộ phận.

• Giữ gìn chuẩn mực nghề nghiệp: Các quy định rõ ràng giúp cán bộ y tế tránh những hành vi vi phạm đạo đức, từ đó bảo vệ hình ảnh và uy tín của ngành.

• Nâng cao hiệu quả làm việc: Làm việc theo nguyên tắc và chuẩn mực giúp giảm sai sót, tăng tính tổ chức và cải thiện chất lượng công việc.

• Giảm áp lực và hỗ trợ lẫn nhau: Khi có quy tắc rõ ràng, các nhân viên y tế dễ dàng phối hợp trong công việc, nhất là trong tình huống khẩn cấp, tạo sự an tâm và hiệu quả cao hơn.

1.3. Đối với xã hội

Quy tắc ứng xử trong ngành y tế không chỉ tác động đến nội bộ ngành mà còn tạo ảnh hưởng tích cực đến cộng đồng. Việc thực hiện đúng chuẩn mực giúp nâng cao hình ảnh, uy tín và vị thế của ngành y trong mắt người dân. Đồng thời, thể hiện rõ trách nhiệm xã hội, tinh thần phục vụ và đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức y tế, góp phần xây dựng niềm tin và sự tôn trọng từ cộng đồng.

2. Quy định về quy tắc ứng xử của nhân viên y tế mới nhất

Theo Thông tư số 07/2014/TT-BYT do Bộ Y tế ban hành ngày 25 tháng 12 năm 2014, quy tắc ứng xử được quy định cụ thể dành cho công chức, viên chức và người lao động đang làm việc tại các cơ sở y tế. Thông tư này nhằm hướng đến việc xây dựng đội ngũ nhân lực y tế có đạo đức nghề nghiệp, giao tiếp chuẩn mực và hành vi ứng xử văn minh trong quá trình công tác. Cụ thể:

2.1. Quy tắc ứng xử của công chức, viên chức y tế khi thi hành công vụ, nhiệm vụ được giao

Tại nội dung Điều 3. Ứng xử của công chức, viên chức y tế khi thi hành công vụ, nhiệm vụ được giao, cụ thể:

Những việc phải làm:

• Thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật về nghĩa vụ của công chức, viên chức;

• Có đạo đức, nhân cách và lối sống lành mạnh, trong sáng của người thầy thuốc theo quan điểm cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư;

• Có ý thức tổ chức kỷ luật; thực hiện đúng quy trình chuyên môn, nghiệp vụ, nội quy, quy chế làm việc của ngành, của đơn vị;

• Học tập thường xuyên nhằm nâng cao trình độ, chuyên môn, nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp, kỹ năng giao tiếp, ứng xử;

• Phục tùng và chấp hành nhiệm vụ được giao; chủ động, chịu trách nhiệm trong công việc;

• Đóng góp ý kiến trong hoạt động, điều hành của đơn vị nhằm bảo đảm thực hiện công vụ, nhiệm vụ được giao đạt hiệu quả;

• Giữ uy tín, danh dự cho đơn vị, cho lãnh đạo và đồng nghiệp;

• Mặc trang phục, đeo thẻ công chức, viên chức đúng quy định; đeo phù hiệu của các lĩnh vực đã được pháp luật quy định (nếu có).

Những việc không được làm:

• Trốn tránh trách nhiệm, thoái thác công việc hoặc nhiệm vụ được giao;

• Lạm dụng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao và danh tiếng của cơ quan, đơn vị để giải quyết công việc cá nhân; tự đề cao vai trò của bản thân để vụ lợi;

• Phân biệt đối xử về dân tộc, nam nữ, các thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo dưới mọi hình thức.

2.2. Quy tắc ứng xử của công chức, viên chức y tế đối với đồng nghiệp

Các quy định liên quan đến cách ứng xử giữa công chức, viên chức y tế với đồng nghiệp được nêu rõ trong Điều 4 Thông tư 07/2014/TT-BYT, bao gồm:

Những việc phải làm:

• Trung thực, chân thành, đoàn kết, có tinh thần hợp tác, chia sẻ trách nhiệm, giúp đỡ lẫn nhau;

• Tự phê bình và phê bình khách quan, nghiêm túc, thẳng thắn, mang tính xây dựng;

• Tôn trọng và lắng nghe ý kiến của đồng nghiệp; phối hợp, trao đổi kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau trong thi hành công vụ, nhiệm vụ được giao;

• Phát hiện công chức, viên chức trong đơn vị thực hiện không nghiêm túc các quy định của pháp luật về nghĩa vụ của công chức, viên chức và phản ánh đến cấp có thẩm quyền, đồng thời chịu trách nhiệm cá nhân về những phản ánh đó.

Những việc không được làm:

• Né tránh, đẩy trách nhiệm, khuyết điểm của mình cho đồng nghiệp;

• Bè phái, chia rẽ nội bộ, cục bộ địa phương.

2.3. Quy tắc ứng xử của công chức, viên chức y tế đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân

Theo Điều 5 Thông tư 07/2014/TT-BYT, quy tắc ứng xử của công chức, viên chức y tế đối với cơ quan, tổ chức và cá nhân được quy định như sau:

Những việc phải làm:

• Lịch sự, hòa nhã, văn minh khi giao dịch trực tiếp hoặc gián tiếp qua các phương tiện thông tin;

• Bảo đảm thông tin trao đổi đúng với nội dung công việc mà cơ quan, tổ chức, công dân cần hướng dẫn, trả lời;

• Tuyên truyền, hướng dẫn người dân chấp hành nghiêm nội quy đơn vị, quy trình, quy định về chuyên môn, nghiệp vụ;

• Giữ gìn bí mật thông tin liên quan đến bí mật nhà nước, bí mật cơ quan, bí mật cá nhân theo quy định của pháp luật.

Những việc không được làm:

• Cửa quyền, hách dịch, sách nhiễu, trì hoãn, thờ ơ, gây khó khăn đối với tổ chức, cá nhân;

• Cố ý kéo dài thời gian khi thi hành công vụ, nhiệm vụ liên quan đến cơ quan, tổ chức, cá nhân;

• Có thái độ, gợi ý nhận tiền, quà biếu của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

• 

Quy tắc ứng xử giúp cán bộ y tế giao tiếp văn minh, minh bạch, tôn trọng và không gây phiền hà cho cơ quan, tổ chức, cá nhân

2.4. Quy tắc ứng xử của công chức, viên chức y tế trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh

Tại Điều 6, Quy tắc ứng xử của công chức, viên chức y tế trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được quy định như sau:

Thực hiện nghiêm túc 12 Điều y đức ban hành kèm theo Quyết định số 2088/QĐ-BYT ngày 06 tháng 11 năm 1996 của Bộ trưởng Bộ Y tế.

Những việc phải làm đối với người đến khám bệnh:

• Niềm nở đón tiếp, tận tình hướng dẫn các thủ tục cần thiết;

• Sơ bộ phân loại người bệnh, sắp xếp khám bệnh theo thứ tự và đối tượng ưu tiên theo quy định;

• Bảo đảm kín đáo, tôn trọng người bệnh khi khám bệnh; thông báo và giải thích tình hình sức khỏe hay tình trạng bệnh cho người bệnh hoặc người đại diện hợp pháp của người bệnh biết;

• Khám bệnh, chỉ định xét nghiệm, kê đơn phù hợp với tình trạng bệnh và khả năng chi trả của người bệnh;

• Hướng dẫn, dặn dò người bệnh hoặc người đại diện hợp pháp của người bệnh về sử dụng thuốc theo đơn, chế độ chăm sóc, theo dõi diễn biến bệnh và hẹn khám lại khi cần thiết đối với người bệnh điều trị ngoại trú;

• Hỗ trợ người bệnh nhanh chóng hoàn thiện các thủ tục nhập viện khi có chỉ định.

Những việc phải làm đối với người bệnh điều trị nội trú:

• Khẩn trương tiếp đón, bố trí giường cho người bệnh, hướng dẫn và giải thích nội quy, quy định của bệnh viện và của khoa;

• Thăm khám, tìm hiểu, phát hiện những diễn biến bất thường và giải quyết những nhu cầu cần thiết của người bệnh; giải thích kịp thời những đề nghị, thắc mắc của người bệnh hoặc người đại diện hợp pháp của người bệnh;

• Tư vấn giáo dục sức khoẻ và hướng dẫn người bệnh hoặc người đại diện hợp pháp của người bệnh thực hiện chế độ điều trị và chăm sóc;

• Giải quyết khẩn trương các yêu cầu chuyên môn; có mặt kịp thời khi người bệnh hoặc người đại diện hợp pháp của người bệnh yêu cầu;

• Đối với người bệnh có chỉ định phẫu thuật phải thông báo, giải thích trước cho người bệnh hoặc người đại diện của người bệnh về tình trạng bệnh, phương pháp phẫu thuật, khả năng rủi ro có thể xảy ra và thực hiện đầy đủ công tác chuẩn bị theo quy định. Phải giải thích rõ lý do cho người bệnh hoặc người đại diện hợp pháp của người bệnh khi phải hoãn hoặc tạm ngừng phẫu thuật.

Những việc phải làm đối với người bệnh ra viện hoặc chuyển tuyến:

• Thông báo và dặn dò người bệnh hoặc người đại diện hợp pháp của người bệnh những điều cần thực hiện sau khi ra viện. Trường hợp chuyển tuyến cần giải thích lý do cho người bệnh hoặc người đại diện hợp pháp của người bệnh;

• Công khai chi tiết từng khoản chi phí trong phiếu thanh toán giá dịch vụ y tế mà người bệnh phải thanh toán; giải thích đầy đủ khi người bệnh hoặc người đại diện hợp pháp của người bệnh có yêu cầu;

• Khẩn trương thực hiện các thủ tục cho người bệnh ra viện hoặc chuyển tuyến theo quy định;

• Tiếp thu ý kiến góp ý của người bệnh hoặc người đại diện hợp pháp của người bệnh khi người bệnh ra viện hoặc chuyển tuyến.

 Những việc không được làm:

• Không tuân thủ quy chế chuyên môn khi thi hành nhiệm vụ;

• Lạm dụng nghề nghiệp để thu lợi trong quá trình khám bệnh, chữa bệnh;

• Gây khó khăn, thờ ơ đối với người bệnh, người đại diện hợp pháp của người bệnh.

2.5. Quy tắc ứng xử của lãnh đạo, quản lý cơ sở y tế

Quy tắc ứng xử của lãnh đạo, quản lý cơ sở y tế được quy định tại Điều 7 của Thông tư số 07/2014/TT-BYT như sau:

Những việc phải làm:

• Phân công công việc cho từng viên chức trong đơn vị công khai, hợp lý, phù hợp với nhiệm vụ và năng lực chuyên môn của từng công chức, viên chức theo quy định của pháp luật;

• Đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện công vụ, nhiệm vụ, đạo đức nghề nghiệp, giao tiếp ứng xử của công chức, viên chức thuộc thẩm quyền quản lý; khen thưởng kịp thời công chức, viên chức có thành tích, xử lý kỷ luật nghiêm, khách quan đối với công chức, viên chức vi phạm theo quy định của pháp luật;

• Nắm chắc nhân thân, tâm tư, nguyện vọng của công chức, viên chức để có cách thức sử dụng, điều hành phù hợp với từng đối tượng nhằm phát huy khả năng, kinh nghiệm, tính sáng tạo, chủ động của từng cá nhân trong việc thực thi công vụ, nhiệm vụ được giao;

• Thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, tạo điều kiện trong học tập, nâng cao trình độ và phát huy tư duy sáng tạo, sáng kiến của từng công chức, viên chức;

• Tôn trọng, tạo niềm tin cho công chức, viên chức khi giao nhiệm vụ; có kế hoạch theo dõi, kiểm tra, tạo thuận lợi để công chức, viên chức thực hiện tốt nhiệm vụ, công vụ;

• Lắng nghe ý kiến phản ánh của công chức, viên chức; bảo vệ danh dự, quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của công chức, viên chức thuộc đơn vị quản lý;

• Xây dựng, giữ gìn sự đoàn kết và môi trường văn hóa trong đơn vị.

Những việc không được làm:

• Chuyên quyền, độc đoán, gia trưởng, xem thường cấp dưới, không gương mẫu, nói không đi đôi với làm;

• Khen thưởng, xử lý hành vi vi phạm thiếu khách quan;

• Cản trở, xử lý không đúng quy trình giải quyết khiếu nại, tố cáo; tiết lộ họ tên, địa chỉ, bút tích hoặc các thông tin khác về người tố cáo;

• Những việc liên quan đến sản xuất, kinh doanh, công tác nhân sự quy định tại Luật phòng, chống tham nhũng, Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và những việc khác theo quy định của pháp luật và của cơ quan có thẩm quyền ban hành.

3. Các tình huống ứng xử thường gặp trong ngành y tế

Trong môi trường y tế, nhân viên thường xuyên đối mặt với nhiều tình huống phức tạp đòi hỏi kỹ năng giao tiếp và xử lý khéo léo. Dưới đây là một số tình huống ứng xử tiêu biểu:

3.1. Tình huống ứng xử với bệnh nhân

• Bệnh nhân từ chối dùng thuốc: Cán bộ y tế cần kiên nhẫn giải thích về lợi ích và tác hại nếu không tuân thủ phác đồ, từ đó giúp bệnh nhân hiểu và hợp tác điều trị.

• Bệnh nhân mất bình tĩnh, phản ứng tiêu cực: Nhân viên y tế nên giữ thái độ ôn hòa, lắng nghe và tìm hiểu nguyên nhân để trấn an và hỗ trợ kịp thời.

• Bệnh nhân thắc mắc về phương pháp điều trị: Cần giải thích rõ ràng, dễ hiểu để bệnh nhân yên tâm và nắm bắt đúng quy trình điều trị.

3.2. Tình huống ứng xử với người nhà bệnh nhân

• Người nhà phàn nàn về dịch vụ: Nhân viên y tế cần tiếp nhận phản ánh với thái độ cầu thị, xin lỗi nếu có sai sót và báo cáo lên cấp trên để xử lý.

• Người nhà xin ở lại qua đêm: Cần giải thích rõ quy định bệnh viện, đồng thời thể hiện sự cảm thông và hướng dẫn giải pháp nếu có ngoại lệ.

• Người nhà có hành vi kích động: Giữ bình tĩnh, tìm hiểu lý do, sau đó nhẹ nhàng trao đổi để xoa dịu và ổn định tình hình.

3.3. Tình huống ứng xử với đồng nghiệp và cấp trên

• Không thống nhất với đồng nghiệp trong điều trị: Cần trao đổi thẳng thắn, tôn trọng ý kiến lẫn nhau và luôn đặt lợi ích bệnh nhân lên hàng đầu.

• Bị cấp trên góp ý: Nhân viên y tế nên tiếp thu với tinh thần cầu tiến, nhận lỗi và khắc phục ngay để hoàn thiện bản thân.

• Bất đồng trong phân công công việc: Giữ thái độ hòa nhã, chủ động trao đổi để phân chia lại công việc hợp lý, tránh mâu thuẫn và tạo sự đồng thuận trong tập thể.

Tình huống với đồng nghiệp, cấp trên cần được xử lý bằng sự tôn trọng, cầu thị và tinh thần hợp tác vì hiệu quả công việc và quyền lợi người bệnh

Quy tắc ứng xử của nhân viên y tế mới nhất 2025 đã được cập nhật đầy đủ trong bài viết của phần mềm y tế QAS, giúp cán bộ, công chức, viên chức y tế thực hiện đúng chuẩn mực nghề nghiệp và nâng cao chất lượng phục vụ. Việc tuân thủ quy tắc ứng xử chính là nền tảng vững chắc để xây dựng ngành y tế chuyên nghiệp, tận tâm và được người dân tin tưởng.

Thông tin liên hệ:

• Hotline: 079.790.7886

• Email: sales@qasol.net

• Website: qasvn.com

• Địa chỉ: MNG Building, 38/15B Nguyễn Văn Trỗi, P.15, Q. Phú Nhuận, TP.HCM